با محمدرضا انتظاری مدیری که 50سال در یزد برمسند مدیریت است:
حسن روحانی آمد اما احمدی نژاد نه/ازامام خمینی(ره) تا رییس دولت اصلاحات برای بازدید آمده اند/ماجرای بازدیدشاه مخلوع وشعبان بی مخ از کتابخانه وزیری یزد
گفتگو با محمدرضا انتظاری به راحتی فراهم می شود.شیرین و با لهجه خاص یزدی و تاحدودی تند صحبت می کند،البته او اینقدر با شور و حرارات از خاطرات ۵۰ساله مدیریتی خود در کتابخانه پرافتخار وزیری یزد صحبت می کند که انگار ساعتها می توانی با فارغ بال آسوده بنشینی و به صحبت های او گوش کنی.
گفتگو با محمدرضا انتظاری به راحتی فراهم می شود.شیرین و با لهجه خاص یزدی و تاحدودی تند صحبت می کند،البته او اینقدر با شور و حرارات از خاطرات ۵۰ساله مدیریتی خود در کتابخانه پرافتخار وزیری یزد صحبت می کند که انگار ساعتها می توانی با فارغ بال آسوده بنشینی و به صحبت های او گوش کنی.جاییکه از رفت آمدهای بزرگانی همچون امام خمینی تا رییس دولت اصلاحات سخن به میان می آورد.از خاطرات قبل از انقلاب هم می گوید،به طوریکه شعبان بی مخ معروف هم برای بازدید به کتابخانه وزیری امده و یادگارهایی از خود بجای گذشته است.انتظاری بارها از مرحوم وزیری بانی کتابخانه که هم اکنون از کتابخانه مشهور کشور به شمار می رود سخن به میان آورد و می گوید:” کتابخانه وزیری یزد در سال ۱۳۳۴ به همت حجت‌الاسلام و المسلمین سید علی‌محمد وزیری، روحانی و واعظ تراز اول یزدی با اهدای هزار و ۱۰۰ جلد کتاب از مجموعه شخصی خود بنا گذاشته شده است.” کتابخانه وزیری یزد یکی از بزرگترین و مهم ترین کتابخانه‌های ایران است که در ضلع شمالی مسجد جامع کبیر یزد و در بافت سنتی شهر یزد قرار دارد. این کتابخانه در حال حاضر با ۲۲۸ هزار نسخه کتاب شامل ۶ هزار و ۴۵۰ نسخه کتاب خطی روزانه شاهد مراجعه ده‌ها پژوهشگر و محقق است.گفتگوی ما را با مدیری که از قبل از انقلاب تا کنون یکی ازمدیران ارشد فرهنگی است بخوانید.
|+آقای انتظاری شما یکی از پایدارترین مدیران کشوری و شاید منحصر بفردمدیری باشید که هنوز بر صندلی ریاست تکیه زده اید؟
بله،۵۰سال است که مدیر هستم.
+دقیقا ۵۰سال،خیلی زیاده؟
البته به طور دقیق یکماه دیگر ۵۰سال می شود.
+دلیل اینکه این همه سال مدیر هستید چیست؟
عشق و علاقه، اما از همه مهمتر این مسئله است که بنده به مرحوم وزیری تعهد اخلاقی داده ام که تازنده هستم در کتابخانه بمانم.
+شما قبل از انقلاب هم مدیر این مجموعه فرهنگی در یزد بودید،تلاشی نشد که شما از این سمت برکنار شوید؟
نه دلیلی نداشت.برای اینکه من خادم امام رضا (ع) هستم و طمع زیادی هم هیچوقت نداشتم.
+یعنی بعد از انقلاب با همان شور و هیجان خواستید در این مجموعه خدمت کنید؟
بله، دقیقا چون من همانطورکه گفتم باید به تعهد اخلاقی که به مرحوم وزیری داده بودم پایبند باشم و باز هم می گویم تازمانی که زنده هستم من مدیر کتابخانه وزیری خواهم ماند.
+تعجب می کنم، افراد یا گروههای سیاسی برای برکناری و تعویض شما طی این مدت تلاشی نکردند؟
جدی می گویم هر فردی که تلاش کرد من را از این پست بردارد خودش سرنگون شد!
+واقعا؟
بله.
+مثلا؟
حالا بماند.
+جالبه،ولی با پشتکاری که شما داشتید جدا از برکناری باید پیشنهاد بهتری هم به شما می شد؟
مرحوم صدوقی به من پست ریاست اداره اوقاف و امورخیریه دادند،ولی من قبول نکردم چون تازنده ام می خواهم در همین جا باشم.حتی اگر به من پست ریاست جمهوری پیشنهاد داده شود بنده از کتابخانه وزیری نخواهم رفت.
+تو این ۵۰سال که مدیر هستید بهترین خاطره شما چیست؟
کتابخانه وابسته به آستان قدس رضوی شد و من واقعا ایندفعه خادم امام رضا (ع) شدم.
+فقط همین؟
خاطرات که زیاد است.
+مثلا؟
شبی که از وخامت حال حاج اقای وزیری خبر دادند و ما برای تشییع جنازه ایشان آماده می‌شدیم، صبح ایشان را سالم یافتیم. می گفتند خواب دیده‌اند که آیت الله حکیم در نجف، استکان آبی به ایشان داده و پس از نوشیدن شفا گرفته اند.وقتی به محل اقامت ایشان در محل بنادک سادات رسیدم دیدم ایشان زنده اند به طوریکه مردم تمام لباس ایشان برای تبرک تکه پاره کرده بودند.واقعا یک معجزه اتفاق افتاده بود.
+حتما خاطرات تلخ هم دارید؟
بله،دقیقا بعد از این قضیه ای که ذکر کردم حدود نه سال بعد حاج اقای وزیری فوت کردند.خدا رحمتش کند واقعا یکی از مردان بزرگ یزد بود.
+خاطره تلخ دیگری ندارید؟
وقتی که انبار کتابخانه آتش گرفت و یه چیزهایی را در این قضیه از دست دادیم.
+از رفت و آمدهای بزرگان به این کتابخانه بگویید؟
سال ۵۳ یک بار مقام معظم رهبری به این کتابخانه آمدند.هیچوقت یادم نمی رود چه روزهایی بود.تا اینکه ایشان دوباره سال ۸۶ به کتابخانه امدند و من را شناختند و گفتند چقدر پیر شدی.البته چند سال پیش به دعوت وزیر وقت ارشاد اسلامی مدیران فرهنگی کشور خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم و اقای وزیر در جلوی ایشان خیلی از من تعریف کردند که حضرت اقا هم گفتند ما به اقای انتظاری ارادت داریم،نمی دانید چقدر خوشحال شدم بعدش هم من و چند نفر دیگه خصوصی رفتیم خدمت مقام معظم رهبری و دوباره وزیر ارشاد از من تعریف کرد.
+از بزرگان دیگر هم بگویید؟چه چهره های معروف دیگری به این کتابخانه امده اند؟
اکثر چهره های معروف اینجا آمده اند.ازامام خمینی(ره) تا رییس دولت اصلاحات. عبدالله نوری،نوربخش ،محسن رضایی،علی اکبر ولایتی ،ایرج افشارو حتی اسلامی ندوشن و خیلی از افراد سرشناس دیگر که نوشته های آنان در مجموعه دفتر خاطرات کتابخانه ثبت شده است.حتی حسن روحانی هم آمده است.
+قبل از انقلاب هم چهره شاخص و معروفی برای بازدید می آمد؟
بله،خیلی زیاد.
+مثلا؟
از شاه مخلوع گرفته تا برادران و خواهران شاه.فرح دیبا هم سال ۵۰که برای بازدید و یکسری فعالیت حوزه میراث فرهنگی به یزد آمده بود بازدید طولانی از کتابخانه داشت.
شاه کی برای بازدید آمد؟
۱۴مرداد۱۳۵۰
+خوب یادتون هست؟
(می خندد)بله یک بار هم شعبان بی مخ برای بازدید آمد.
+چه جالب،من فکر می کنم دیگه همه شخصیت های معروف آمده اند،تا حالا کسی شده دعوت کنید و نیاد؟
بله.
+کی؟
احمدی نژاد،دوباری که امد یزد ایشان را دعوت کردیم ولی نیامد.
+دلیلش؟
نمی دونم اما ….هیچی،بهتر است که چیزی نگویم.
+راستی درباره تاریخچه تأسیس این کتابخانه نگفتید؟
کتابخانه وزیری یزد در سال ۱۳۳۴ شمسی با مجموعه کتاب‌های شخصی حاج سید محمدعلی وزیری تأسیس شد. وی از دوران جوانی به جمع‌آوری و مطالعه کتاب علاقه‌مند بود و تا سال ۱۳۳۴ توانسته بود حدود یک‌هزار و ۱۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی را جمع‌آوری کند. یکی از انگیزه‌های مرحوم وزیری برای خرید کتاب‌های خطی این بود که یهودیان هم‌عصر وی، کتاب‌های خطی و نفیس را خریداری و از کشور خارج می‌کردند. وی معتقد بود که همان گونه که احتکار رزق مردم حرام است، احتکار کتاب که رزق روح مردم محسوب می‌شود نیز حرام است. به همین دلیل با گنجینه کتاب‌های شخصی کتابخانه‌اش به فکر تأسیس کتابخانه عمومی برای استفاده شهروندان افتاد.
+چرا این کتابخانه در همجواری مسجد جامع کبیر یزد احداث شد؟
حاج سید محمدعلی وزیری در سال ۱۳۲۴ مسجد جامع یزد را که مخروبه شده بود، با کمک‌های مردمی بازسازی کرد و پس از اتمام آن، کتابخانه خود را در ضلع شمالی مسجد تاسیس کرد.وزیری پس از تأسیس کتابخانه، کارت‌هایی را در قطع رقعی چاپ کرد و در آن از شهروندان، دانشمندان،استادان، مولفان و علمای سراسر کشور برای تکمیل کتاب‌های کتابخانه تقاضای همکاری کرد.پس از این فراخوان عمومی، با دریافت کتاب‌های متعدد از طرف گروههای مختلف مردمی، تعداد کتاب‌ها به ۱۳ هزار جلد رسید.
+پس این داستان وقف کتابخانه وزیری یزد به آستان قدس رضوی چی هست؟
قبلا هم در پاسخ به یکی از سوالات شما گفتم که یکی از ماندگارترین خاطرات من در طول ۵۰ سال همکاری با کتابخانه به واگذاری کتابخانه به آستان قدس رضوی بازمی‌گردد. مرحوم وزیری ۱۴ سال پس از تاسیس کتابخانه تصمیم گرفت برای حفظ کتابخانه، تولیت آن را پس از مرگ واگذار کند. در این میان از سوی وزارت فرهنگ و هنر، اوقاف ایران، دانشگاه تهران و شهرداری یزد تقاضای دریافت کتابخانه صورت گرفت، اما وی از ترس اینکه کتاب‌ها از یزد یا ایران خارج شوند و کتابخانه از بین برود، درخواست هیچ‌کدام را نپذیرفت.
مرحوم وزیری در اواخر سال ۱۳۴۷ به مدت چهار ماه برای دیدار با خانواده‌اش به نجف اشرف رفت و در آن‌جا به امام علی (ع) برای چاره‌جویی متوسل شد. همان شب امام علی در خواب به وی فرمودند که سید محمد علی وزیری کتابخانه‌ات را به آستان قدس واگذار کن.به همین علت وی پس از بازگشت به یزد، تصمیم خود را مبنی بر واگذاری کتابخانه به آستان قدس رضوی اعلام می‌کند و در تاریخ ۱۲ تیر سال ۱۳۴۸ کتابخانه وزیری یزد با ۲۱ هزار و ۲۶۷ نسخه کتاب شامل سه هزار و ۳۰۰ نسخه خطی، به آستان قدس رضوی واگذار می‌شود.
+قدیمی ترین کتاب یا سند در این کتابخانه چیست؟
۱۵۳ جلد قرآن خطی در این کتابخانه وجود دارد. قدیمی‌ترین قرآن این مجموعه، قرآنی به خط جلال جعفری است که در سال ۷۱۲ هجری قمری توسط یک یهودی خریده شده و در حال خروج از کشور بود.مرحوم وزیری پس از فهمیدن این موضوع رئیس یهودیان یزد را احضار کرد و گفت اگر کتاب را بیاوردید، با ۱۰ درصد سود آن را از شما می‌خرم در غیر این صورت روز جمعه پس از نماز جمعه مسلمانان را در جریان این موضوع خواهم گذاشت. رئیس یهودیان در عرض دو ساعت خریدار کتاب را یافت و مرحوم وزیری کتاب را با قیمت ۳۳۰ تومان از وی خریداری و به کتابخانه افزود.منبع:صبح یزد
ارسال نظر