مدت‌ها بود گلایه‌های مردم از وضعیت کلینیک خاتم‌الانبیاء یزد ذهنم را مشغول کرده بود اما فرصتی برای سر زدن به این کلینیک پیدا نمی‌شد تا اینکه در نهایت برای انجام کاری به خیابان طالقانی یزد مراجعه کردم.

انبوهی از خودروهای پارک شده در این خیابان و پارکینگ کلینیک خاتم‌الانبیاء خبر از شلوغی بیش از حد این مجتمع درمانی می‌داد.

از همان مقابل در، لباس‌های سنتی هموطنان هرمزگانی و بلوچستانی جلب توجه می‌کرد، تمام نیمکت‌های محوطه، راهروها و حتی اتاق‌های طبقات مملو از جمعیتی بود که هر کدام با دردی به امید درمان، راهی یزد شده بودند.

مراکز درمانی یزد به کلینیک‌ اقوام تبدیل شده‌اند

در این میان کمتر نشانی از اهالی یزد یافت می‌شد و در واقع شاید می‌شد این کلینیک را کلینیک اقوام نامگذاری کرد.

از پزشک زنان و زایمان گرفته تا دندانپزشکی و عمومی و گوارش و … همه مملو از جمعیت بود و به قول معروف جای سوزن انداختن نبود.

اینکه وسعت ضعف خدمات درمانی و بهداشتی در استان‌های جنوبی و شرقی کشور تا چه اندازه است که بیماران برای درمان بیماری‌های ساده، سختی کیلومترها راه و هزینه‌های سفر و اسکان و … را به جان می‌خرند و به یزد می‌آیند یک نکته است و ارائه خدمات خوب درمانی در یزد نکته‌ای دیگر.

مسؤولان دانشگاه علوم پزشکی یزد علت این امر را منصف بودن پزشکان یزدی، همدردی آنها با مردم، تشخیص درست بیماری‌ها و در نهایت ارزان بودن خدمات درمانی می‌دانند اما کسی به علت مراجعه مردم اشاره‌ای نمی‌کند.

علت را از یکی از بیمارانی که به همراه خانواده خود به یزد سفر کرده پرس‌وجو می‌کنم تا علت اصلی این مراجعات حداقل برای خودم روشن شود.

نبود پزشک متخصص و تجهیزات پزشکی بیماران را راهی یزد می‌کند

محمد اربابی، یکی از افرادی که از استان هرمزگان و شهر میناب برای درمان دختر ۹ ساله خود به یزد سفر کرده است، در این زمینه به خبرنگار فارس گفت: خدماتی که در یزد در درمانگاه‌ها ارائه می‌شود، در میناب و برخی شهرهای دیگر حتی در بیمارستان‌ها هم ارائه نمی‌شود.

وی افزود: فرزندم دچار نوعی بیماری گوارشی است اما هیچ پزشک متخصصی در میناب و حتی بندرعباس نتوانسته به درستی درمانی برای او انجام دهد اما اکنون یک سال و نیم است که به توصیه یکی از همکارانم به یزد آمده‌ایم و روند درمانی به خوبی در حال سپری شدن است و هر چهار ماه یک‌بار باید برای انجام آزمایش و معاینات جدید به یزد مراجعه کنم.

اربابی بیان کرد: تقریبا ۷۰۰ کیلومتر راه از میناب تا یزد سفر می‌کنم و از آنجا که ناچارم همسر و پسر چهار ساله خود را نیز همراه کنم، هزینه‌های سفر برایم بسیار بیشتر از هزینه‌های درمان تمام می‌شود.

وی عنوان کرد: اگر امکانات درمانی و پزشکان متخصص در میناب یا بندرعباس وجود داشت، حاضر بودم چندین برابر هزینه کنم اما هر چهار ماه یک‌‌بار این مسیر طولانی را برای درمان دخترم سپری نکنم.

اجرای طرح تحول سلامت هم نتوانست محرومیت را از چهره برخی شهرها بزداید

نمونه‌های دیگری از این گفت‌وگوها با هموطنان بلوچ نیز انجام شد و همه آنها علت مراجعه خود را نبود امکانات مناسب در شهرهایشان مطرح کردند و به نظر می‌رسد حتی اجرای طرح تحول سلامت نیز نتوانسته محرومیت‌های حوزه بهداشت و درمان را از چهره برخی شهرهای کشور بزداید.

جالب اینجاست که این موضوع تنها به کلینیک‌ها خلاصه نمی‌شود و وضعیت در بیمارستان‌های استان جالب‌تر است به نحوی که به گفته مسؤولان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، بالغ بر ۴۰ درصد تخت‌های بیمارستانی توسط مردم دیگر شهرها اشغال می‌شود.

این شرایط گرچه ممکن است در نگاه اول افتخاری برای استان یزد محسوب شود اما گلایه‌های مردم این استان نیز شنیدنی است.

علیرضا زارع، یکی از بیماران بیمارستان شهدای کارگر یزد در این باره به خبرنگار فارس گفت: سال‌ها هزینه بیمه پرداخت کردم تا امروز که نیازمند خدمات درمانی هستم بتوانیم از آن استفاده کنم اما برای یک عمل جراحی ساده، ماه‌ها است که در نوبت هستم و از آنجا که جراحی اورژانسی نیست، به نظر می‌رسد همچنان نیز باید در نوبت بمانم.

اغلب تخت‌های بیمارستانی توسط غیر یزدی‌ها اشتغال است

وی افزود: اغلب تخت‌های این بیمارستان اشغال است و جالب است که تقریبا اغلب بیماران از شهرهای دیگر برای مداوا به این بیمارستان مراجعه کرده‌اند.

زارع بیان کرد: شرایط در بیمارستان شهید صدوقی نیز به همین نحو است و متأسفانه هیچ امتیازی برای بیماران یزدی در نظر گرفته نمی‌شود.

وی خاطرنشان کرد: این موضوع البته منحصر به بیمارستان و درمانگاه نیست و وضعیت در داروخانه‌ها، سونوگرافی‌ها، آزمایشگاه‌ها و … نیز به همین شکل است.

زارع عنوان کرد: چندی پیش برای انجام یک آزمایش به آزمایشگاه کلینیک خاتم‌الانبیاء مراجعه کردم اما صف طولانی برای نمونه‌گیری از مراجعه به آن مرکز منصرفم کرد و ترجیح دادم به یک آزمایشگاه خصوصی مراجعه کنم و با پرداخت هزینه‌ای چند برابری، کار خود را در زمان کمتری انجام دهم.

مراجعات بیماران از شهرهای دیگر استان تنها به شلوغی کلینیک‌ها، مطب‌ها،‌ بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، داروخانه‌ها و …. منحصر نمی‌شود و این مراجعات حتی چهره شهر را نیز تحت تأثیر قرار داده است تا جایی که چندی پیش حتی امام جمعه یزد نیز در یکی از سخنرانی‌های خود به این مسئله اعتراض کرد.

اتراق همراهان بیماران در مقابل مراکز درمانی شایسته نیست

بسیاری از مراجعانی که بیماران آنها در بیمارستان بستری هستند یا در انتظار برای نوبت به سر می‌‌برند، در خیابان‌ها و در بلوارهای مقابل بیمارستان اتراق می‌کنند که این زیبنده شهر نیست.

البته تنها زیبنده بودن یا نبودن این موضوع حائز اهمیت نیست و مسئله انسانی موضوع نیز قابل تأمل است زیرا حتی این روزها و در سرمای شدید هوا، برخی از همراهان بیماران در مقابل بیمارستان‌ها به ویژه مرکز درمان ناباروری یزد، شب تا صبح را در چادر به سر می‌برند و این نه به لحاظ انسانی و نه به لحاظ اجتماعی شایسته نیست.

البته همه این موضوعات به زودی در مصاحبه‌هایی با مسؤولان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد مورد بررسی قرار می‌گیرد اما شایسته بود در سطح کلان نیز نگاهی ویژه به استان یزد صورت می‌گرفت.

استانی که بار درمانی چندین استان همجوار خود را به دوش می‌کشد، هنوز از بسیاری از امکانات بی‌بهره است و لازم است علاوه بر تجهیزات پزشکی، نیم‌نگاهی نیز به نیازهای زیرساختی بیماران از جمله اسکان آنها صورت گیرد.

مسؤولان وزارت بهداشت نیم‌نگاهی به یزد داشته باشند

وضعیت مالی اغلب افرادی که از سایر استان‌ها به یزد مراجعه می‌کنند، به نحوی نیست که بخواهند در هتل‌ها یا مهمانسراها اقامت کنند و این امر سبب شده آنها یا در خودروهای خود یا در چادرها، در سرمای زمستان و گرمای تابستان، شب را به صبح برسانند یا در خانه‌هایی اسکان یابند که بی‌شک خالی از مشکلات نیست و می‌تواند تبعات نامطلوبی برای استان به همراه داشته باشد.

با در نظر گرفتن شرایط ویژه، شاید هم مردم یزد بتوانند از خدمات درمانی و بهداشتی استان خود به نحو بهتری استفاده کنند و هم مراجعان با مشکلات کمتری بتوانند روند درمانی خود را طی کنند.

شرایط امروز مراکز درمانی یزد در واقع حکم چراغی را دارد که گویی برای خانه روا نیست.