وزير كشور درمجلس ازكمبود تجهيزات آتش‌نشاني گزارش داد

زينب صفري

صبح روز چهارشنبه همان موقعي كه نمايندگان مجلس راهي بهارستان شدند و احتمالا وزير كشور و محمدباقر قاليباف شهردار تهران متن گزارش خودشان درباره پلاسكو را نهايي مي‌كردند، خبر پيدا شدن چند قطعه بدن ديگر به خانواده‌هاي مفقودين اين حادثه رسيده بود و آنها دلنگران نتيجه آزمايش D.N.A روزشان را آغاز كردند. قرار بود از ساعت ١٠:٣٠ دقيقه شهردار تهران و وزير كشور در مجلس حاضر شوند تا شايد بالاخره خيلي از سوال‌هاي بي‌جواب درباره اين فاجعه از خلال گزارش‌هاي وزير كشور، شهردار تهران و نمايندگان پاسخ داده شوند. سوالاتي كه نه‌تنها پاسخي به آنها داده نشد كه گره‌هاي جديدي هم ايجاد و نمايندگان بسياري را ناراضي كرد. محمدباقر قاليباف، شهردار تهران، نيم‌ساعت زودتر وارد صحن شد و يك ربع بعد هم رحماني‌فضلي آمد و كنار او نشست. كميسيون‌هاي شورا، اجتماعي، عمران و بهداشت و نماينده اصناف و نماينده تهران كه گزارش خودشان درباره ابعاد فاجعه پلاسكو را دادند نوبت به گزارش وزير كشور رسيد. در حين گزارش او رفت و آمدهاي نمايندگان اصولگرا در جايگاه هيات رييسه شروع شد. تصور خبرنگاراني كه صحنه را تماشا مي‌كردند اين بود كه تجمع چهره‌هايي همچون لاهوتي، قاضي‌پور، كوچكي‌نژاد، دهقان نغندر، صديف بدري، دامادي، فريد موسوي، فرهنگي، فولادگر، حاجي‌دليگاني، محبي‌نيا، در جايگاه هيات رييسه و صحبت‌هاي داغ آنها با نعمتي سخنگو و رنجبرزاده عضو هيات رييسه مجلس درباره موضوعي مرتبط با پلاسكو باشد. اما بعد از جلسه معلوم شد كه موضوع مربوط به ارجاع طرح استيضاح آخوندي وزير راه و شهرسازي از هيات رييسه به كميسيون عمران بوده است. نمايندگان اصولگرا تلاش مي‌كردند تا در حالي كه تمركز نمايندگان و مجلس بر موضوع پلاسكو است، استيضاح آخوندي را عملياتي كنند و به همين دليل خواستار اعلام وصول آن از سوي هيات رييسه بودند. در مقابل چهره‌هايي همچون لاهوتي و نعمتي تلاش مي‌كردند تا توضيح دهند به دليل عدم ارسال دعوتنامه كميسيون عمران براي آخوندي مراحل قانوني استيضاح طي نشده و اعلام وصول آن غيرقانوني است. به هر حال وزير كشور در ميان هياهوي نمايندگان اصولگرا در جايگاه هيات رييسه گزارشش را به پايان رساند و نوبت به قاليباف رسيد.
نمايش فيلم به سبك قاليباف
قاليباف پشت تريبون رفت و از هيات رييسه خواست تا فيلمي را كه آماده كرده است در مجلس پخش كنند. فيلمي كه نريشن‌هاي روي آن را خود قاليباف خوانده بود و بيشتر از آنكه بخواهد داده تازه‌اي از ابعاد مبهم فاجعه پلاسكو براي نمايندگان و اهالي رسانه داشته باشد در آن از مديريت شخص قاليباف تعريف شده بود. در فيلم تكه‌هاي بريده شده‌اي از اظهارات چند شهروند و چهره امدادي و آتش‌نشان گذاشته شده بود كه اين عبارت‌ها را بيان مي‌كردند: «خدا را شكر كه ساختمان به موقع تخليه شد»، «در ابتدا آتش خاموش شد اما كمي بعد يك صداي انفجار آمد»، «كاري كه كردند كارستان بود»، و بعد نريشن خود قاليباف كه مي‌گفت: «اسكله ساختمان فلزي بود… نجات همه در دستور كار بود. تجهيزات به موقع وارد شدند. هيچ دستگاهي در دنيا نيست كه بتواند سريع آواربرداري كند. ما همان موقع حتي جرثقيل ٣٦٠ تني در محل حادثه آورديم.» و بعد اين جمله يكي از آتش‌نشانان با چهره‌اي خاك‌آلود و مغموم كه «بهترين اقدام حضور شخص رييس ستاد بحران در محل حادثه بود». رييس ستاد بحران همان قاليباف است كه در اين فيلم چيزي از تعريف عملكرد خودش كم نگذاشته بود. فيلم به پخش آهنگي احساسي به همراه پخش صحنه‌هاي فعاليت آتش نشانان و… رسيد كه علي لاريجاني از قاليباف خواست فيلم را قطع كند و گزارش خودش را شروع كند. گزارش قاليباف اما بيشتر از آنكه درباره خود ماجراي پلاسكو باشد مروري بر رخدادهاي بحراني در ايران و جهان و مقايسه آن با پلاسكو بود. از زلزله‌هاي منجيل و رودبار و بم تا فرود اضطراري يك هواپيما در اصفهان، حادثه مرگبار قطار نيشابور و تصادف اتوبوس‌ در اتوبان قم و مقايسه آمار تلفات حوادث قبلي با حادثه پلاسكو و حتي حادثه ۱۱ سپتامبر در بررسي قاليباف آمده بود و نشان مي‌داد او به عنوان رييس ستاد بحران فاجعه پلاسكو را در ٩ روز به خوبي مديريت كرده است. رويكردي كه بارها با اعتراض نمايندگاني همچون جعفرزاده ايمن‌آبادي نماينده رشت همراه شد و سخنان قاليباف را براي دقايقي متوقف مي‌كرد.
وقتي صداي اعتراض بلند شد
قاليباف در ميانه‌هاي بررسي تاريخي خودش از ماجراي قطار نيشابور بود كه جعفرزاده ايمن‌آبادي با فريادي اعتراضي از او خواست كه درباره خود فاجعه پلاسكو به نمايندگان توضيح دهد. با اين حال قاليباف سخنانش را ادامه داد اما وقتي اظهارات او به اينجا رسيد كه آتش‌نشاني دو و نيم دقيقه بعد از حادثه در محل حاضر شده‌اند جعفرزاده شروع به اعتراض كرد و سخنان قاليباف براي دقايقي قطع شد.  وزير كشور در گزارش خودش گفت: نيروهاي آتش‌نشان دير به محل رسيده‌اند. آيا وزير كشور دروغ مي‌گويد؟ اين را بگوييد كه كدام حرف درست است. نمايندگان براي آرام كردن جعفرزاده اطراف او حلقه زدند. بهروز نعمتي از او خواست تا فرياد نزند. پروانه مافي هم خودش را به جمع رساند و در حالي كه مي‌گفت ميكروفن ايشان را باز كنيد تا اعتراضش را بيان كند از او خواست تا آرامشش را حفظ كند. دهقاني، فيروزآبادي، مازني، لاهوتي و فريد موسوي هم خود را رسانده بودند. لاريجاني از قاليباف خواست تا سخنانش را ادامه دهد. قاليباف بعد از اين وقفه اظهاراتش را ادامه داد. كمي بعد لاريجاني به او تذكر داد كه وقتش تمام است اما قاليباف همچنان به سخنانش ادامه مي‌داد كه جعفرزاده دوباره فرياد زد كه وقت او تمام شده. چرا به او اجازه مي‌دهيد كه حرف بزند؟ آن هم حرف‌هايي كه چندان ربطي به روشن شدن ماجرا ندارد. فضاي مجلس دوباره شلوغ شد و در حالي كه تعدادي از نمايندگان اصولگرا و اصلاح‌طلب به سمت جعفرزاده حركت مي‌كردند موسوي لارگاني از نمايندگان نزديك به جبهه پايداري به همراه ولي‌الله داداشي از گوشه ديگر مجلس فرياد زدند كه حق نداري سخنان قاليباف را قطع كني. پورمختار نماينده اصولگرايي بود كه مقابل جعفرزاده قرار گرفت و فرياد زد اعتراض نكن. مجلس رييس دارد. در همين حين درگيري لفظي بيگدلي نماينده خدابنده هم با يكي از نمايندگان اصولگرا بالا گرفت و آنها با فرياد به سمت هم حركت كردند كه كوهكن و قاضي‌پور هر كدام را به سمتي بردند.
ابهامات نمايندگان در مورد گزارش قاليباف
بيگدلي، نماينده خدابنده بعد از پايان صحن مجلس درباره اين درگيري به روزنامه اعتماد گفت: اعتراض ما به اين بود كه قرار نيست از تريبون مجلس مسائلي را براي مردم مطرح كنيم و ٢٩٠ نماينده فرصت اظهارنظر در اين باره را نداشته باشند. آقاي قاليباف سخنانش را گفت اما در مجلس به نمايندگان اجازه داده نشد تا درباره سخنان او اظهارنظري كنند. ايشان آمد و با گزارش خودش ابهام‌هاي تازه ايجاد كرد. از جمله اينكه در عرض دوونيم دقيقه آتش‌نشان‌ها به محل رسيدند در حالي كه هيچ عقل سليمي اين را نمي‌پذيرد. در عرض دوونيم دقيقه حتي استارت ماشين را هم نمي‌شود روشن كرد. چه رسد به اين ترافيك تهران اين ماشين‌ها خودشان را به ماجرا رسانده باشند. ايشان در حرف‌هايش به مشكلاتي در دولت اصلاحات اشاره كرد. چرا اصلا اشاره‌اي به دولت‌هاي نهم و دهم نكرد؟ اگر قرار است عدالت باشد بايد به همه اشاره مي‌كرد و نه اينكه گزارش را با سياسي‌بازي مطرح كند. او با اشاره به درگيري خودش با يكي از نمايندگان اصولگرا گفت: ‌ما اعتراض كرديم و يكي از نمايندگان اصولگرا به من گفت آقاي قاليباف مهمان ما هستند و نبايد اينطور برخورد كنيد. من هم گفتم قدم ايشان به روي چشم. اما بايد درباره مشكلات مردم حرف بزند. مگر رييس‌جمهور كه براي معرفي سه وزير به مجلس آمد مهمان ما نبود؟ چرا عده‌اي از نمايندگان به اعتراض به سمت ايشان حركت كردند و سخنان مقام دوم كشور را قطع كردند؟. چطور آنجا ايشان مهمان مجلس نبود اما حالا آقاي قاليباف مهمان مجلس هستند؟ هر چه بود سخنان قاليباف تمام شد و علي لاريجاني سخنانش را آغاز كرد و نكاتي را هم خطاب به قاليباف گفت. وقتي سخنان او تمام شد و لاريجاني مي‌خواست زنگ پايان جلسه را بزند باز هم جعفرزاده چند بار معترضانه فرياد زد: آقاي لاريجاني يك نكته باقي مانده است. اما لاريجاني بدون توجه به او زنگ پايان جلسه را فشرد. جعفرزاده هم به سمت جايگاه هيات رييسه حركت كرد و پايين پله‌هاي جايگاه منتظر ماند تا لاريجاني برسد. بعد هم در حالي كه تعداد زيادي از نمايندگان اطراف آنها جمع شده بودند حرف‌هايش را به رييس مجلس گفت. حاشيه‌هاي جلسه ديروز اما به صحن علني مجلس ختم نشد و به راهروهاي پارلمان هم رسيد. زماني كه زنگ پايان كار صحن علني مجلس زده شد تعداد زيادي از نمايندگان در راهروهاي پارلمان در گفت‌وگو با خبرنگاران اعتراض خودشان را نسبت به گزارش شهردار تهران اعلام مي‌كردند. بيشتر از هر اعتراضي صداي اعتراض سهيلا جلودارزاده، نماينده اصلاح‌طلب مجلس بود كه به گوش مي‌رسيد. او كه در حلقه نمايندگان قرار داشت مي‌گفت: «سه سال پيش در آتش‌سوزي ديگري در همين خيابان جمهوري، دو زن درگذشتند و آتش‌نشاني گفت تجهيزات و نردبان نداشتند و در جريان پلاسكو نيز به دليل همين ضعف تخصص، آنقدر آب به ساختمان بستند كه پلاسكو فرو ريخت.» او گفت: هم‌اكنون آتش‌نشانان نيز از اين رييس ناراحت هستند. رييس آتش‌نشاني بازنشسته ارتش است و هيچ تخصصي ندارد. چرا اين مسائل در مجلس مطرح نشد؟نماينده اصلاح‌طلب مردم تهران در مجلس يادآور شد: اگر همان سه سال پيش به بي‌كفايتي مدير آتش‌نشاني توجه مي‌شد، امروز اين وضع پيش نمي‌آمد. اينكه روي آتش آب بريزند هنر نيست. بايد يك فرد متخصص و باتجربه مسووليت آتش‌نشاني را برعهده بگيرد كه بتواند نيروهاي خود را تربيت كند. عضو فراكسيون اميد مجلس شوراي اسلامي يادآور شد: اينكه بودجه آتش نشاني براي خريد تجهيزات بي‌كيفيت هدر رفته، نكته‌اي است كه مورد بي‌توجهي قرار گرفته است. اينكه تمام بودجه صرف نردبان‌ها و تجهيزاتي شود كه در نهايت كار نمي‌كنند، بي‌فايده است. او تاكيد كرد: اگر شهرداري تهران بودجه ندارد، پس چگونه اين همه فرهنگسرا در سطح شهر مي‌سازد. روز شلوغ مجلس در چنين شرايطي پايان گرفت. بدون آنكه گره تازه‌اي از ماجراي پلاسكو گشوده شود.