سینا رئیسی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه دوران نوجوانی بین سنین ۱۱ تا ۱۸ سال در روانشناسی رشد بوده و از موارد بسیار حساس است، اظهار کرد: از زمان پیوند بین دو نفر دوران نوجوانی فزرند مشخص می‌شود یعنی اینکه خانواده، پدر و مادر چه تیپ شخصیتی دارند و روش فرزند پروری آنها از ابتدا چگونه بوده است. به طور مثال اگر خانوادهای روش استبدادی به کار گرفته و پدر یا مادر فرزند را مورد تنبیه قرار دهد، نباید انتظار داشت که این کودک در دوران نوجوانی رفتارهای هنجاری از خود بروز دهد.

این روانشناس با اشاره به اینکه بلوغ قطعی پرخاشگری از ۱۱ سالگی آغاز خواهد شد، تصریح کرد: تفکر منطقی از این سن شکل می‌گیرد، قبل آن کودک ابتدایی تر به مسائل پیرامون خود توجه می‌کند بنابراین واکنش های چندانی به نوع برخورد والدین نشان نمی‌دهد اما از سنین ۱۱ سالگی دیدگاه کودک به رفتار والدین تغییر خواهد کرد.

نوجوان فردی دم دمی مزاج نیست

استاد دانشگاه آموزش عالی خزر محمودآباد با اشاره به اینکه برخی افراد فکر می کنند نوجوان فردی دم دمی مزاج است، گفت: نوجوان به دلیل مدل تفکر خود انتخاب گر می شود، دیگر زیر بار صحبت های پیشین والدین نمی‌رود، مسائل را قبول نکرده و هر لحظه فکر می‌کند و نظراتش را تغییر می‌دهد، این امر سبب شده تا افرادی فکر کنند، نوجوان دم دمی مزاج است.

 وجود انواع سبک های فرزند پروری مشکل بزرگ در کشور

رئیسی با بیان اینکه مشکل بزرگ در کشور ما وجود انواع سبک‌های فرزند پروری است، بیان کرد: فرزند پروری در ایران یا سهل انگارانه و آسان گیر بوده که در آن کودک را رها کرده و در هر موردی حق انتخاب به فرزند داده می‌شود و پشتیبانی و نظارت خاصی بر کودک ندارند و یا به صورت استبدادی است.

این روانشناس افزود: سبک آسان‌گیر در این سال‌ها زیاد در تربیت فرزندان ایران به کار گرفته می‌شود اما در گذشته ایرانی‌ها با سبک استبدادی فرزندان خود را تربیت می‌کردند، اما باید گفت هیچ کدام از این سبک های معقول نبوده و جواب نمی‌دهد.

وی با بیان اینکه در زمان بحران نوجوانی و دوره تفکر انتزاعی رفتارهایی ازنوجوان دیده  می شود که نشات گرفته از سبک تربیتی والدین کودک است، خاطرنشان کرد:بهترین مدل برای پرورش کودک سبکی به نام مقتدرانه بوده که در آن کودک اجازه اظهار نظر دارد، حق تنبیه بدنی وجود نداد، چیزی به کودک دیکته نمی شود اما از او خواسته خواهد شد تا از روی گزینه ها یک مورد را انتخاب کند.

نگاهی به بهترین سبک تربیتی

رئیسی یادآور شد: در سبک مقتدرانه اگر رفتار کودک کاملا اشتباه باشد از او در خواست  می‌شود تا از آن اجتناب کند، پدر و مادر کاملا ناظر بر رفتار کودک هستند نه کنترل گر؛ فرقی بین ناظر و کنترل گر این است که کنترل سرکوب گر و محدود کننده بوده اما نظارت صبوری بیشتری می‌خواهد، در این روش پدر و مادر آنقدر نظارت بر فرزند دارند تا آن کار انجام شود.

این روانشناس و استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: نوجوان در حال تغییر هورمون رشد بوده و این تغییرات در روند حالت‌ها و رفتارهای بدنی او تاثیرگذار بوده، جهش سریع در رشد نوجوان و تغییرات فیزیولوژیکی سریع در دختران و پسران برای خود آن‌ها نیز شوک آور است. به والدین پیشنهاد می شود از ابتدا روش درستی را  که نه سختگیرانه نه سهل انگارانه باشد برای تربیت فرزند انتخاب کنند. در این صورت کودک به مرور زمان یاد می‌گیرد که اقتدار والدین به چه صورتی است و با درست انجام دادن این کارکردها در دوران کودکی دیگر فرزند در دوران نوجوانی عصیانگر نخواهد بود.

وی با اشاره به اینکه تغییرات هورمونی ممکن است بر خلق و خو نوجوان تاثیرگذار باشد، افزود: فرزند در نوجوانی استقلال طلب می‌شود، پس تصمیماتی مخالف والدین می‌گیرد و عقایدی متفاوت با عقاید پدر و مادر خود دارد در این صورت اگر در مقابل تصمیم او ایستادگی شود، کودک از موضع خود دفاع می‌کند. توصیه روان شناسان این است که در چنین مواقعی بحث را ادامه نداده تا فضا، فضای منطقی شود، زمانی که نوجوان از لحاظ فکری آرام شد می توان دوباره با وی به بحث نشست در این زمان قطعا عاقلانه تر تصمیم می‌گیرد.

رئیسی خاطرنشان کرد: ورزش چه در دوران کودکی اول و چه نوجوانی تنظیم کننده هیجانات بوده و توصیه می‌شود که  فرزند با ورزش خود را تخلیه کند.