هفته نامه «پرگار یزد» در گفت و گو با مسئول مرکز تحقیقات خون و سرطان استان یزد دلیل افزایش سرطان های بدخیم در استان را مورد بررسی قرار داد.

به طور مثال می توان گفت که در استان یزد عمده ترین عامل بروز سرطان عواملی همچون مصرف کم میوه و سبزی و فعالیت بدنی کم است چرا که استان در موارد ذکر شده رتبه اول و از نظر چاقی رتبه دوم را در سطح کشور دارد.

دکتر اعظم السادات هاشمی علاوه بر طبابت و انجام فعالیت های پزشکی به صورت عام المنفعه به عنوان مسئول مرکز تحقیقات خون و سرطان استان یزد فعالیت های ویژه ای در حوزه سرطان در یزد داشته است.

او معتقد است یزدی ها، سبک زندگی خود را تغییر داده اند و به همین دلیل در معرض ابتلا به سرطان قرار گرفته اند.

لطفا با تفکیک جنسیت بیان کنید چند نفر در یزد مبتلا به سرطان هستند؟

در استان از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۱۳ نفر به سرطان مبتلا می شوند که از این میان سرطان پوست شایعترین سرطان در استان است

همچنین طبق آمار شیوع سرطان پستان در زنان استان هشت برابر کشور است ضمن اینکه در یزد، سرطان پوست شایع ترین سرطان در مردان و سرطان پستان رایج ترین سرطان در زنان است.

روند بروز بیماری سرطان درسال جاری نسبت به سال گذشته در یزد چگونه بوده است؟

هرچند یزد به طور کلی جز مناطق با شیوع بالای سرطان به حساب می آید ولی چند نکته را باید در نظر داشت، اول اینکه شیوع اغلب سرطان ها در دنیا به علت زندگی صنعتی و تماس بیشتر با مواد سرطان زا و همچنین مراجعه سریع تر بیماران برای درمان به علت رشد فرهنگ و تشخیص زود تر سرطان به علت پیشرفت تکنولوژی در حال افزایش است.

یزد نیز با داشتن پزشکان مجرب و تجهیزات نسبتا خوب، در تشخیص به موقع سرطان و درمان آن موفق عمل کرده است،آمار سرطان در دنیا به علت تغییر سبک زندگی رو به افزایش است.

در مورد افزایش شیوع سرطان در یزد تحقیق قابل استنادی صورت نگرفته و آمارهای موجود چون بر اساس آمار پاتولوژی است، از سوی دیگر استان یزد نیز مرکز درمان سرطان محسوب می شود بنابراین به طور قطع آمار را بالا تر از میزان واقعی سرطان نشان می دهد.

آیا صنعتی بودن ارتباطی با افزایش ابتلا به سرطان در یزد دارد؟

مدرن و صنعتی شدن کشورها، با تولید گازها و ذرات آلوده معلق در هوا همراه بوده است که فضایی برای نفس کشیدن باقی نمی گذارد و استشمام هوای پاک را که همواره مایه شادمانی زندگی بشر بوده، به آرزویی دست نیافتنی تبدیل کرده است.

آمارهای جهانی نیز موید این مساله است که سالانه حدود ۴٫۵ میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند.

در کشورمان نیز بر اساس گفته های رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت،دو هزار و ۵۲۷ ایرانی به علت آلودگی هوا جانشان را از دست داده اند ضمن آنکه دو هزار و ۵۲۲ بیمار قلبی وچهار هزار و ۵۲۵ بیمار تنفسی همزمان با آلودگی هوا در بیمارستان ها بستری می شوند.

نتایج منتشر شده آخرین تحقیقات سازمان بهداشت جهانی و آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) نیز واقعیت جدیدتری را در این زمینه در اختیارمان قرار داده است.

این نتایج به ما می گوید که در سال ۲۰۱۰ حدود ۲۲۳ هزار نفر در سرتاسر جهان در اثر ابتلا به سرطان ریه جان خود را از دست دادند که بیش از نیمی از آنها از ساکنان کشورهای شرق آسیا و چین بوده اند.

تا پیش از این IARC برخی از ذرات معلق آلودگی هوا از قبیل دود دیزل را به عنوان مواد سرطان زا اعلام کرده بود اما در این گزارش جدید تمامی ترکیبات موجود در آلودگی هوا به عنوان مواد سرطان زا معرفی شده است.

بر اساس لیستی که از آلوده ترین شهر های جهان ارائه شده است شهرهای اهواز در ایران، اولان باتور در مغولستان، سنندج ، لودیانا در هندوستان، کوئتا در پاکستان، کرمانشاه، پیشاور در پاکستان، گابورونه در بوتسوآنا، یاسوج و کانپور در هندوستان به ترتیب ۱۰ شهر آلوده جهان هستند.

نقش آلودگی هوا درشیوع سرطان ها دراستان یزد تا چه حد بنیادی است؟

میان افزایش آلودگی هوا و شیوع برخی سرطان ها و بیماری های قلبی و عروقی رابطه معناداری وجود دارد، افزایش شکل های بدخیم انواع سرطان ها ناشی از افزایش آلاینده های محیطی رابطه معنا دار وجود دارد.

روند افزایش آمار بالای سرطان در یزد را تایید می کنید؟ آمار سرطان در دنیا به علت تغییر سبک زندگی رو به افزایش است. میزان شیوع سرطان با سن هم ارتباط دارد؟

افزایش مرگ و میر ناشی از سرطان و کاهش سن ابتلا به سرطانها در کشور، باعث شده که جامعه پزشکی نسبت به شیوع این بیماری در سنین جوانی و میانسالی هشدار دهد.

سرطان به عنوان یکی از شایعترین علل مرگ و میر افراد در دنیا و ایران شناخته شده و هر سال تعداد زیادی از موارد فوتی در اثر عوارض بدخیم این بیماری اتفاق می افتد.

سن بروز سرطان معمولا سنین بالای ۵۰ سال است، اما در سالهای اخیر سرطان های دستگاه گوارش و مجاری تنفسی در افراد زیر ۳۰ سال نیز مشاهده می شود که این امر به دلایل استعمال دخانیات، دیگر مواد مخدر و استفاده رو به گسترش غذا های آماده (فست فودها) است.

شیوع سرطان با توجه به شرایط جغرافیایی متفاوت است؟

به طور مثال سرطان معده یکی از بیماریهای شایع در سراسر جهان است ولی در بعضی از مناطق شیوع بالاتری دارد.

این مناطق شامل ژاپن، چین ، شیلی، ایرلند و نواحی شمال ایران است،بیشتر در سنین بالای ۶۰ سال دیده می شود ولی در سنین پایین تر نیز امکان بروز دارد.

این بیماری بیشتر در افرادی دیده می شود که از نظر اجتماعی و اقتصادی در طبقات پایین جامعه هستند و مشخص شده است در بروز این بیماری عوامل محیطی تاثیرگذارند و این عوامل از سنین کودکی در فرد اثر کرده و او را در سنین بزرگسالی دچار این بیماری می سازد.

مصرف طولانی مدت غذاهای نمک زده، دودی و خشک شده که حاوی مقادیر زیادی نیترات هستند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهند.

این غذاها که سوسیس و کالباس و ماهی دودی را نیز شامل می شود به علت تبدیل نیترات به نیتریت توسط باکتری های معده می توانند سرطان زا شوند.

آیا سرطان ها قابلیت پیشگیری و درمان دارند؟

کشف سرطان قبل از بروز علامت تاثیر موثری در درمان سرطان دارد، چرا که با کشف سرطان در این مرحله درمان موثر تر و بهبودی صد در صد است.

از روش های پیشگیری و کاهش سرطان بگویید؟

خبر خوب آنکه بسیاری از سرطانها قابل پیشگیری اند،تعدادی از این بیماری ها نیز اگر به موقع تشخیص داده شوند کاملا قابل درمان خواهند بود.

نیمی از افرادی که به سرطان مبتلا می شوند فرصت خوبی برای زنده ماندن دارند، بسیاری از علل بیماری سرطان و اقداماتی که در جهت کاستن از خطر شان است شناخته شده است.

در حال حاضر بسیاری از سرطان ها چون زود تشخیص داده می شوند می توان بیمار را تا حد زیادی زنده نگهداشت و بیمار می تواند به زندگی خود ادامه دهد این مهم با انجام خود آزمایی و غربالگری امکان پذیر است.

مهمترین علائم بروز سرطان چیست؟

مهم ترین علایمی که باید مورد توجه باشد و با یافتن هرکدام از آنها به پزشک مراجعه شود، وجود توده در هرجایی از بدن مانند پستان یا بیضه،تغییر در یک خال پوستی،زخمی که بهبود نمی یابد.

همچنین سرفه یا گرفتگی صدا به طور مداوم،سوء هاضمه یا اختلال در بلع بطور مداوم، تهوع یا سرفه خون آلود،تغییر در عادات طبیعی روده مانند اسهال یا یبوست به طور دائم،وجود هرگونه خون در ادرار یا مدفوع و هر خونریزی غیر طبیعی واژینال است.

همچنین کاهش وزن غیر قابل توجیه و بی اشتهایی غیر قابل توجیه ضمن اینکه باید در نظر داشت وجود هر یک از علایم ذکر شده به معنی وجود سرطان نیست اما باید فورا به پزشک مراجعه شود تا وضعیت موجود کاملا ارزیابی شود.

باید دانست پیشگیری از سرطان محدود به سن خاصی نیست و باید با تغییر تدریجی در مسیر زندگی سعی در اصلاح شیوه زندگی خود و جامعه داشت.