فرارو- یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: «اردوغان امروز از اینکه به اهداف خود نرسیده عصبانی است و وی و تیم مدیریت ترکیه امروز به این نتیجه رسیده اند که مجموعه هزینه هایی که در سال های اخیر کرده اند نتوانسته آنها را به اهداف موردنظر برساند و این امر موجب عصبانیت آنها شده است.»

بعد از آنکه اردوغان رئیس جمهور ترکیه در اظهاراتی غیردیپلماتیک مدعی شد در گفتگوی تلفنی با حسن روحانی نسبت به عملکرد ایران در قبال ترکیه هشدار داده است، این اظهارات با واکنش مقامات ایران روبرو شد. اما دیروز داود اوغلو نخست وزیر ترکیه نیز هشدار داد اگر ایران به رویکرد خود در قبال ترکیه ادامه دهد، روابط دو کشور به شدت آسیب خواهد دید. وی همچنین مدعی شد که «اطمینان دارم که تمام ایرانی‌ها از دولت خود می‌خواهند که در کنار ترکیه باشد و این اظهارات توهین‌آمیز غیرقابل قبول است.» وی همچنین از ایران خواست تا از عقلی سلیم استفاده کند و ادامه داد: «ما از آنها (ایران) وقتی که تمام جهان علیه آنها در سازمان ملل ایستاد حمایت کردیم. ترکیه و برزیل علیه تحریم‌های ایران رأی دادند، اما اکنون ایران به خوبی می‌داند که حق با ترکیه است، اما حاضر به حمایت از ما نیست.»

چرا ترکیه رفتاری متفاوت از گذشته در قبال همسایگان خود از جمله ایران و عراق در پیش گرفته است؟ آیا جنگ لفظی ایران و ترکیه بر روابط دو کشور تاثیر خواهد گذاشت؟

دکتر حسن لاسجردی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه در گفتگو با فرارو گفت: «در سال های اخیر ترکیه در منطقه سیاست ها و اقداماتی انجام داده که در برخی شکست خورده و در برخی دیگر توفقیات نسبی پیدا کرده است.»

وی ادامه داد: «مهم ترین نکته این است که امروز ترک ها در منطقه نیروهای گریز از مرکزی همچون گروههای تروریستی و سلفی را مدیریت می کنند که در مناطقی همچون عراق، سوریه، یمن و بخش هایی از لبنان پیوند هایی با یکدیگر دارند.»

وی افزود: «ترکیه تا حدود زیادی از کانون اصلی بحران دور بوده اما به جهت نزدیکی جغرافیایی توانسته در این بحران ها تاثیرگذار باشد که البته به نظر من تاکنون نتوانسته در مدیریت اتفاقات روی داده موفق باشد. لذا بخشی از عصبانیت آقای اردوغان ناشی از عدم موفقیت در سیاست های منطقه ای است.»

این کارشناس مسائل ترکیه اظهار کرد: «نکته دوم رقابت منطقه ای ایران و ترکیه است که امروز حداقل در دو زمین مشخص عراق و سوریه در حال رقابت هستند و در مجموع به رغم همه فراز و نشیب های طی شده حداقل در چهار ماه اخیر و با توجه به اتفاقاتی که در سوریه روی داده و همچنین بحث حضور نظامی روسیه در سوریه باعث شده که اردوغان به این سمت سوق پیدا کند که رقیب خود را در این دو میدان ایران بداند.»

وی ادامه داد: «نکته بعد آنکه اساسا اردوغان هنگامی که عصبانی می شود در ادبیات خود دارای نزاکت های لازم نیست. به طور مثال قبلا در رابطه با اسد، پوتین، نتانیاهو، مرکل و سایر رقبا نیز نشان داده وقتی اختلافی روی دهد و عصبانی شود بسیار احساسی صحبت می کند تا تفکر و روحیه نمایشی که در وی وجود دارد را بروز و ظهور دهد. اکنون نیز با عدم رعایت نزاکت و بیان کلمات توهین آمیز و تحریک آمیز سعی دارد افکار عمومی را با خود همراه کند تا نشان دهد جسارت زیادی در سخنرانی دارد.»

وی افزود: «اردوغان بعد از انتخابات پارلمانی ترکیه که به پیروزی مناسبی دست یافت تلاش می کند که رقبای داخلی و منطقه ای خود را بار دیگر رصد کند. این رصد به معنای به رخ کسیدن توان ترکیه در مدیریت پروژه های داخلی و منطقه ای است.»

لاسجردی در پاسخ به این سوال که آیا جنگ لفظی شکل گرفته میان ایران و ترکیه می تواند روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد؟، گفت: «بعید است این اتفاق روی دهد چرا که ما شرایط بدتر از این را نیز در دولت های گذشته ترکیه تجربه کردیم. به طور مثال در دوران پس از جنگ زمانی که ترک ها شمال عراق را تا عمق ۵۰ کیلومتری اشغال کرده بودند و مورد اعتراض ایران قرار گرفتند به دلیل مناسباتی که میان ایران و ترکیه وجود داشت اتفاق خاصی روی نداد.»

لاسجردی درباره اینکه چرا ترکیه امروز چنین اقداماتی انجام می دهد گفت: «دلیل اصلی آن این است که ترکیه از برنامه ها و سیاست هایی که در سال های اخیر طراحی کرده عقب افتاده است.»

وی ادامه داد: «ترکیه سیاست خود در پایان دادن به مشکلاتش با کشورهای منطقه را در ابتدای جنگ سوریه به همراهی با قدرت های بزرگ تغییر داد. پیوند خوردن با سطح بالاتر بدون داشتن امکانات لازم باعث شد اردوغان حالت پیستونی پیدا کند و دائم در بازگشت به منطقه و همراهی با قدرت های بزرگ در رفت و برگشت باشد.»

وی افزود: «این حالت پیستونی باعث شده ترکیه هزینه هایی را انجام دهد که این هزینه ها هم نتوانسته ترکیه را به جایگاه مدنظر برساند. از سوی دیگر حضور بازیگرانی چون روسیه و ایران در میدان سوریه باعث شده بازی ترکیه بهم بخورد و این عدم کارایی و به نتیجه نرسیدن ترکیه موجب عصبانیت ترکیه شده است.»

لاسجردی تصریح کرد: «اردوغان امروز از اینکه به اهداف خود نرسیده عصبانی است و وی و تیم مدیریت ترکیه امروز به این نتیجه رسیده اند که مجموعه هزینه هایی که در سال های اخیر کرده اند نتوانسته آنها را به اهداف موردنظر برساند و این امر موجب عصبانیت آنها شده است.»